Temel Bakım Tetikleyicileri

06 Jun 2023 00:00 Mustafa ELOL

Bakım tetikleyicileri, işletmeye ait varlık için yapılması gereken bakım ile ilgili teknik personelleri uyarmak için kullanılır. Yazılım ile kayıt altına alınması ve bakım tetikleyicilerinin planlanması, plan dahilinde hareket edilmesi varlığın ihtiyaç halinde kullanılabilir durumda olmasına katkı sağlar. Etkili bakım tetikleyicileri oluşturmak, izleme ve yürütmenin önemli bir bileşenidir.

Yaygın olarak kullanılan beş farklı tetikleyici türü vardır.

  • Arızaya dayalı
  • Zamana dayalı
  • Olaya dayalı
  • Kullanıma dayalı
  • Koşula dayalı


Arızaya dayalı tetikleyici;

Bir ekipman parçası bozulduğunda veya artık kullanılamaz hale geldiğinde bir arıza bakım tetikleyicisi oluşur. Bir varlık çalışmayı durdurduğunda, bir uyarı tetiklenir ve ekipmanı tekrar çalıştırmak için bakım planlanır.

Arıza bakım tetikleyicileri, bir varlık arızalanana kadar çalışmasına izin verilen, herhangi önleyici bir tedbiri olmayan bakım stratejisidir. Bu stratejide ekipmanın arızalanana bakım planlanmasa da arıza yönetimi için bir plan yürütülmektedir. Örneğin pil ile çalışan bir cihaz, pil bitene kadar çalışmasına müsaade edilir. Pil tükendikten sonra arıza bakımı emri tetiklenerek stokta bulunan bir pil ile değiştirilir. Arıza tetikleyiciler genellikle, planlı stok mevcudiyeti ile üretim sürecinde etkisi çok az maliyet oluşturan, hızlı bir şekilde bakımı gerçekleştirilebilen veya kritik olmayan varlıklarda kullanılır.


Zamana dayalı tetikleyici;

Zaman, sık kullanılan bakım tetikleyicilerinden biridir. Bir varlık her ayın 5’i veya her ayın ilk haftası gibi periyodik, önceden belirlenmiş bakım yöntemidir. Belirlenen zaman koşulu gerçekleştiğinde teknik ekibe iletilen bildirimle bakım iş emri oluşur. İlgili teknisyen bakım görevini tamamlar. Zamana dayalı tetikleyici; saatlik, günlük, haftalık veya yıllık olarak farklı şekilde kurgulanabilir.

Zamana dayalı bakım tetikleyicileri, önleyici bakım yaklaşımının bir parçasıdır. Bakımı düzenli aralıklarla planlayarak , varlıkların minimum miktarda plansız kesinti ile düzgün çalışmasını sağlamaya yardımcı olur. Zaman tetikleyicileri kullanılarak, küçük sorunlar daha büyük sorunlara dönüşmeden ve maliyetli ekipman arızasına yol açmadan yakalanıp giderilebilir.

Zamana dayalı bakım tetikleyicileri en iyi şekilde, yağ değişimi gibi basit görevler için ve her baharda değiştirilmesi gereken klima filtreleri gibi son kullanma tarihi belirlenmiş varlıklar için kullanılır.


Kullanıma dayalı tetikleyici;

Kullanıma dayalı bakım tetikleyicileri, varlık belirli bir çalışma süresinden sonra bakım gerektirdiğinde ortaya çıkar. Bir kayışın 100 saatlik üretimden sonra, lastiklerin 10.000 km'den sonra kontrol edilmesi gerekebilir. Durum ne olursa olsun, varlık bu kullanım noktasını karşıladığında bir iş emri tetiklenir ve bakım planlanır.

Kullanım tetikleyicileri, önleyici bakım stratejisinin bir başka ayırt edici özelliğidir. Bir varlığın kullanım zorluğu nedeniyle bozulmasını ve arızalanmasını beklemek yerine, planlanmamış arıza sürelerinin oluşmasını önlemek için bir tetikleyici belirlenir. O kayış 100 saat sonra kontrol edilir, böylece 101 saatte veya 150 saatte veya en çok ihtiyaç duyduğunuz anda çalışmayı bırakmaz.

Zamana dayalı bakım tetikleyicileri en iyi, üretim için kritik olan, yoğun veya düzensiz kullanılan ve bir madencilik operasyonundaki sondajlar gibi tanımlanabilir, kullanıma dayalı arıza oranlarına sahip varlıklarda kullanılır.


Olaya dayalı tetikleyici;

Bu tür bir bakım tetikleyicisi, bir cümleye kadar özetlenebilir: Bu olay gerçekleşirse, bu tür bir bakımı tetikler. Sadece belirli bir senaryo ve ilgili bakım görevlerini ekleyin. Olay dijital bakım sistemine eklendiğinde, olayın olumsuz etkisini en aza indirmeye veya olay sırasında varlıkların düzgün çalışmasını sağlamaya yardımcı olmak için bir dizi görev tetiklenir. Örneğin, tesisin bodrum katı su basarsa, elektrik sistemleri kontrol edilmelidir veya bir denetim planlanmışsa, belirli varlıklar denetlenmelidir.

Doğası gereği, bir olay tetikleyici, planlı, reaktif bir bakım stratejisinin parçasıdır. Pek çok olay öngörülemez ama bu, beklenmeyeni planlayamayacağınız anlamına gelmez. Olay tabanlı tetikleyiciler oluşturmak, bakım ekiplerinin acil durumlar veya ani ayarlamalar için bir plan oluşturmasına yardımcı olur, böylece görevler hızlı bir şekilde tamamlanabilir, varlıklar düzgün bir şekilde korunabilir ve ihtiyaç duyulduğunda parçalar hazır olabilir.

Olay tabanlı tetikleyiciler, dış güçler tarafından etkilenmeye eğilimli kritik varlıklar üzerinde kullanılmalıdır. Örneğin, üretim sahasına enerji sağlayan trafonun yoğun yağış veya sel durumlarında, üretim sahasındaki varlıkların enerjisinin kesilmesinin önlenmesi için yapılası gerekenlerin planlanması.


Koşula dayalı tetikleyici;

Bir varlığın belirli bir unsuru olması gerektiği gibi çalışmıyorsa bu, kötü bir şeyin olacağı anlamına gelebilir. Duruma dayalı bir bakım tetiği yerinde olduğunda, sorunlu alanları tanımlar ve bir teknisyeni bakımın yapılması gerektiği konusunda uyarır. Örneğin, bir motor aşırı ısınıyor olabilir veya bir taşıma bandındaki yatak çok fazla titreşiyor olabilir, bu da tüm ekipmanın bozulmasına neden olabilir. Bu koşullar keşfedildiğinde, bakım görevleri tetiklenir, böylece motor soğutulabilir veya yatak sıkılabilir.

Duruma dayalı bakım tetikleyicileri, iyi planlanmış bir önleyici bakım programının parçasıdır. Bir ekipman parçası düzgün çalışmıyorsa, maliyetli ve zaman alıcı bir arıza yaşamak yerine çok fazla masraf veya zaman olmadan kontrol edilebilir, ayarlanabilir ve normal çalışmasına döndürülebilir. Bir varlığın durumunu izlemek, durum tetikleyicilerini izlemek ve harekete geçmek için çeşitli teknikler kullanılır. Bu yöntemler ucuzdan (görsel incelemeler) daha pahalı, teknik olarak zahmetli yöntemlere (titreşim) kadar değişebilir.

Durum tetikleyicileri, bakım için en karmaşık tetikleyicilerdir. Bunun nedeni, her varlığın durumuna ilişkin verilerin elde edilmesi ve yorumlanması gerektiğidir. Durum izlemeyi gerçekleştirmek için gereken ekipmanın etkili bir şekilde çalışması için genellikle özel eğitim ve deneyim gerekir. Bu nedenle koşul tabanlı tetikleyiciler en iyi şekilde, öngörülebilir arıza koşullarına sahip olan ve durum izleme yöntemlerini operasyonlarına entegre edebilen çok kritik varlıklarda kullanılır.

;